«درخت آسوریگ» یا «درخت آسوریک» (به پهلوی: درخت آسوریک) یکی از آثار منظوم و کهن ایران باستان است که به زبان پهلوی اشکانی (پارتی) نگاشته شده و از معدود متون غیردینی بازمانده از آن دوران به شمار می‌رود. این اثر در قالب یک مناظره میان درخت خرما (آسوریگ) و بز، به بیان ویژگی‌ها و مزایای هر یک می‌پردازد و در نهایت، بز به عنوان موجودی برتر معرفی می‌شود.
📜 ساختار و زبان
«درخت آسوریگ» به صورت شعری منظوم در حدود ۸۰۰ واژه به وزن هجایی سروده شده است. این اثر به زبان پهلوی اشکانی و خط پهلوی کتابی نوشته شده و از معدود متن‌های غیردینی است که از این زبان به‌جا مانده است. برخی محققان بر این باورند که متن اصلی این کتاب به صورت شفاهی روایت می‌شده و سپس در دوره ساسانی مکتوب شده است. Wikipedia
🌿 محتوا و نمادشناسی
داستان «درخت آسوریگ» شامل گفت‌وگویی میان درخت خرما و بز است که هر یک به بیان فواید و ویژگی‌های خود می‌پردازند. درخت خرما از میوه‌های شیرین و سایه‌اش سخن می‌گوید، در حالی که بز به توانایی‌های خود در تولید شیر و گوشت اشاره می‌کند. در نهایت، بز به عنوان موجودی برتر معرفی می‌شود.
این مناظره نمادی از مناقشات دینی و فرهنگی آن دوران است. برخی محققان بر این باورند که درخت خرما نماد دین و فرهنگ آشوریان و بز نماد دین زرتشتیان است. این دیدگاه نشان‌دهنده تضاد میان دو فرهنگ و دین در آن دوران می‌باشد. mrrsy.rozblog.com
🏛️ جایگاه در ادبیات ایران باستان
«درخت آسوریگ» به عنوان یکی از آثار برجسته ادبیات کهن ایران، جایگاه ویژه‌ای در تاریخ ادبیات فارسی دارد. این اثر نه تنها از نظر ادبی بلکه از نظر تاریخی و فرهنگی نیز حائز اهمیت است. برخی محققان آن را کهن‌ترین شعر ایران می‌دانند که تاکنون به‌جا مانده است. Wikipedia
📚 منابع و دسترسی
برای مطالعه کامل این اثر، میتوانید به نسخه‌های منتشر شده آن مراجعه کنید. نسخه‌ای از این کتاب با ترجمه و آوانوشت دکتر ماهیار نوابی در سایت آسمان کتاب در دسترس است. سایت آسمان کتاب